Dyskopatia jest uważana za chorobę cywilizacyjną obecnego wieku. Archeolodzy badający szkielety naszych przodków zauważyli, że przed stuleciami dyskopatia nie była tak powszechnym schorzeniem, jak dziś. Wiąże się to ściśle z współczesnym trybem życia – siedzącym i bez ruchu. Smutne statystyki mówią, że już ponad 50% Polaków zgłasza bóle pleców, a u pacjentów powyżej 40. roku ta choroba jest niemal normą. Co jeszcze bardziej zatrważające, coraz więcej młodych ludzi boryka się z tym problemem.
Co warto wiedzieć o dyskopatii aby skutecznie z nią walczyć?
Dlaczego kręgosłup się „zużywa”?
Kręgosłup pełni ważną rolę w utrzymywaniu człowieka w zdrowiu. Ze względu na pełnienie roli swoistego łącznika (górna część kręgosłupa łączy się z czaszką, zaś dolna z kośćmi miednicy), powinien być traktowany kompleksowo, zaś wobec wszelkich jego dysfunkcji powinno się reagować na ból występujący nie tylko w miejscu pojawienia się schorzenia ale również w pozostałych jego odcinkach.
Kręgosłup tworzą 33-34 kręgi: szyjne (7), piersiowe (12), lędźwiowe (5), krzyżowe (5) i ogonowe (4-5). Kręgi łączą krążki międzykręgowe, tzw. dyski, jak również więzadła oraz stawy. Krążek międzykręgowy składa się z jądra miażdżystego, czyli miękkiej galaretowatej struktury oraz otaczającego go pierścienia włóknistego. Jego dobowe zachowanie możemy porównać do gąbki. Dysk jest mocno nawodniony, dzięki czemu może dobrze amortyzować ruchy pomiędzy kręgami. W ciągu dnia, gdy utrzymujemy pozycję stojącą lub siedzącą, część płynu zostaje wyciskana, a krążek zmniejsza swoją objętość nawet o 1-1,2 milimetra. Nocą, gdy leżymy, woda ulega odzyskaniu i krążek znów wraca do pierwotnych wymiarów. Jeśli nie dochodzi do żadnych patologii, ten mechanizm będzie działać przez dziesiątki lat. Problem pojawia się wówczas, gdy dysk nie ma czasu na regenerację. Gdy bilans wody uciekającej z dysku jest ujemny, dochodzi do zmniejszenia jego wielkości i elastyczności. Staje się podatny na uszkodzenia i czasami ulega uwypukleniu, uciskając nerwy. Codzienne aktywności podejmowane przez człowieka mogą sprzyjać zaburzeniom w prawidłowym funkcjonowaniu kręgosłupa. Pojawiają się bóle, ograniczenia ruchomości, sztywność, promieniowanie, drętwienia rąk czy nóg a nawet problemy z pęcherzem czy żołądkiem. Zbyt duże obciążenie kręgów powoduje zakłócenie ich ukrwienia, a także odwodnienie krążka co skutkuje utratą jego sprężystości.
Czym jest dyskopatia lędźwiowa?
Dyskopatia nazywana też przepukliną to zespół objawów spowodowanych zwyrodnieniami dysków międzykręgowych. Najczęstszym objawem jest ból okolicy lędźwiowej, któremu często towarzyszy promieniowanie skierowane w dół w stronę miednicy i nóg. Choroba ta potrafi przebiegać również w sposób utajony, a pacjent nie ma świadomości jej istnienia. Poprzez przerwanie pierścienia włóknistego dochodzi do wysunięcia jądra miażdżystego, a powstała przepuklina uciska na rdzeń lub korzenie nerwowe. To powoduje ostry ból, potęgowany skurczem mięśni. Z czasem “wypadający dysk” zmniejsza swoją elastyczność, traci ruchomość co sprzyja powstawaniu zmian zwyrodnieniowych.
Dyskopatia nie zawsze manifestuje się dolegliwościami bólowymi. Wszystko zależy od tego, czy dysk uciska na rdzeń i nerwy, czy też nie. Charakterystyczne objawy dyskopatii to nagły ból w okolicy lędźwiowej, najczęściej po przeciążeniu lub błędzie ruchowym. Może pojawić się również w pewnym odstępie od tego wydarzenia np. następnego dnia.
Ból tego typu ma różny charakter i nasilenie. Często określany jest jako tępy i trudny do zlokalizowania, po pewnym czasie skupiający się w okolicy lędźwiowej, a w ostrym przebiegu promieniujący wzdłuż nerwu kulszowego w dół do miednicy i kończyn dolnych. Nocą, podczas odpoczynku z reguły dolegliwości ustępują; chociaż u pewnej grupy chorych ból może być większy rano a mniejszy w trakcie codziennej aktywności. W skrajnych przypadkach dochodzi do upośledzenia funkcji ruchowych i porażenia zwieraczy. Tacy chorzy muszą zostać jak najszybciej poddani operacji.
Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia dyskopatii lędźwiowej:
- Uraz lub przeciążenia – są sygnalizowane przez organizm dość szybko – ból wystąpi nagle, ustąpi w nocy, lecz da o sobie znać zaraz po przebudzeniu.
- Podnoszenie w niewłaściwy sposób – prawidłowe podnoszenie i przenoszenie powinno być rozpoczęte wstępnym rozpoznaniem z jaką masą mamy do czynienia (np. przez popchnięcie przedmiotu). Podnoszony element powinien być mocno objęty. Czynność powinno się wykonać na zgiętych kolanach i wyprostowanych plecach. Przy przenoszeniu należy zachować wyprostowaną sylwetkę.
- Siedzący tryb życia – statyczny tryb życia stoi w sprzeczności z naszą naturą. Dlatego u osób spędzających wiele godzin za biurkiem obserwuje się utratę elastyczności tkanek oraz szybszy proces zwyrodnieniowy. (zobacz: jak prawidłowo siedzieć w pracy)
- Otyłość – każdy dodatkowy kilogram powoduje zwiększenie nacisku na kręgosłup. Jest on różny w zależności od tego, czy przyjmujemy pozycję stojącą czy leżącą. U siedemdziesięciokilogramowej osoby jest to 25 kg nacisku w pozycji leżącej, 100 kg w pozycji stojącej i nawet do 175 kg podczas siedzenia. Wybieranie pozycji, które wymuszają wielogodzinne obciążenia kręgosłupa może powodować ścieranie i deformację kręgów.
- Fizjologiczne procesy starzenia po 20 roku życia – wraz z upływem wieku następuje degeneracją krążka międzykręgowego. Następuje to na skutek osłabienia połączeń białkowo – kolagenowych.
- Nikotyna – substancja ta przyczynia się do trwałego uszkodzenia pęczków naczyniowych krążka międzykręgowego przez co krew ma utrudniony dostęp do kręgów i dysków. To z kolei może uniemożliwiać wchłanianie innych substancji, takich jak wapń a w rezultacie prowadzić do osteoporozy.
Diagnostyka
W celu zdiagnozowania dyskopatii fizjoterapeuta przeprowadza szereg testów pozwalających ocenić czy i na którym poziomie występuje problem. Dodatkowo korzystne jest wykonanie badań RTG bądź bardziej dokładnych takich jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny.
Leczenie dyskopatii
Należy wiedzieć, że interwencji chirurgicznej wymagają tylko najcięższe przypadki co stanowi około 3% pacjentów. 97% można wyleczyć w sposób zachowawczy – przede wszystkim dzięki rehabilitacji ewentualnie w początkowej fazie wspomaganej farmakologicznie. Szczególnie skuteczna jest terapia manualna i kinezyterapia (leczenie ruchem).
W ostrej fazie bólu warto przyjmować pozycję, która najmniej obciąża kręgosłup czyli leżenie na plecach z nogami zgiętymi w stawach biodrowych i kolanowych. Często stosuje się również leki z grupy NLPZ. Są to leki dostępne bez recepty o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym.
Połączenie terapii manualnej z ćwiczeniami to jedyny sposób aby wyeliminować przyczynę problemu. Fizjoterapeuta rozluźni grupy mięśniowe, w których występuje wzmożone napięcie, popracuje nad ruchomością powięzi oraz prawidłową ruchomością stawów. Zaleci ćwiczenia dopasowane do danego pacjenta tak aby jak najlepiej wzmocnić mięśnie stabilizujące kręgosłup. Do codziennego trybu życia warto włączyć regularny wysiłek fizyczny np. nordic walking. Wysiłek fizyczny pozwoli wyeliminować takie czynniki ryzyka jak nadwaga. Dobrym pomysłem jest chodzenie na basen. Pływanie łagodzi dolegliwości bólowe, ponieważ niweluje napięcie mięśni i zaburzenia czucia. Szczególnie rekomendowane jest pływanie kraulem i grzbietem.
Pomocna może się okazać również fizykoterapia. Krioterapia podziała przeciwbólowo i przeciwzapalnie, ciepłolecznictwo zmniejszając napięcie mięśniowe i zwiększając ukrwienie również zadziała przeciwbólowo. Prądy interferencyjne stosuje się w celu aktywizacji i przekrwienia mięśni.
Dyskopatia Warszawa- leczenie i rehabilitacja
Jeśli doskwierają Ci bóle kręgosłupa, skontaktuj się z nami. Nasi wykwalifikowani fizjoterapeuci pomogą Ci pozbyć się przykrych dolegliwości. Zastosowanie odpowiedniego leczenia pozwoli Ci całkowicie zapomnieć o problemie. Wszystkie zabiegi dopasowywane są do indywidualnych potrzeb pacjenta, tak aby w jak najszybszym czasie zniwelować napięcie mięśni, dolegliwości bólowe czy też zaburzenie czucia. W ciągu 1 – 2 dni od zgłoszenia fizjoterapeuta przyjedzie do Ciebie do domu. Na terenie Warszawy i okolic nie doliczamy opłaty za dojazd.